Η Νευρική Ανορεξία αποτελεί μία ψυχοπαθολογική κατάσταση που εμφανίζεται, κυρίως, κατά την έναρξη της εφηβείας και είναι σπάνια πάνω από την ηλικία των 20 ετών. Πιο πολλά περιστατικά εμφανίζονται ανάμεσα στην ηλικία των 13-14 και 17-19 ετών. Τα κορίτσια αποτελούν το 95% των ασθενών, ενώ μόνο το 5-10% είναι αγόρια.
Σύμφωνα με μελέτες, 1 στις 800 γυναίκες στον γενικό πληθυσμό παρουσιάζει Νευρική Ανορεξία και 1 στις 100 γυναίκες ηλικίας 12-18 ετών. Τα ποσοστά θνητότητας κυμαίνονται από 5-20% και ο θάνατος συνήθως οφείλεται σε λοιμώξεις και ηλεκτρολυτικές διαταραχές. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η πολύ γρήγορη και υπερβολική επανασίτιση μπορεί να προκαλέσει επίσης θάνατο.
“Η Νευρική Ανορεξία είναι μία διαταραχή που χαρακτηρίζεται από εσκεμμένη απώλεια βάρους, συνήθως εκούσια λιμοκτονία, αλλά επίσης, και από πρόκληση εμέτου με χρήση καθαρκτικών ή διουρητικών και υπερβολική εξάσκηση.” Στο ανορεκτικό άτομο υπάρχει ένας εσωτερικός φόβος να μην παχύνει και μία υπερβολική και καταπιεσμένη επιθυμία για χάσιμο βάρους.
Στις μέρες μας διακρίνονται δύο τύποι νευρικής ανορεξίας. Ο «Περιοριστικός Τύπος», δηλώνει άτομα που χάνουν βάρος αρχικώς, αντικαθιστώντας τα πρόχειρα διατροφικά συμπληρώματα με δίαιτα, νηστεία και / ή υπερβολική εξάσκηση. Η «Πολυφαγία / Καθαρκτικός Τύπος»,περιγράφει αυτούς που συνήθως τρωνε πολύ (καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες φαγητού σε μικρά χρονικά διαστήματα) και καθαρίζουν το σώμα τους προκαλώντας οι ίδιοι στον εαυτό τους έμετο, υπερβολική εξάσκηση, νηστεία, κακοποίηση από διουρητικά, καθαρκτικά ή κλύσματα ή οποιοδήποτε συνδυασμό από αυτούς τους παράγοντες.
Οι αιτίες αυτής της διαταραχής της διατροφής δεν είναι πλήρως κατανοητές. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων αναπτύσσονται ως αποτέλεσμα ψυχολογικών, οικογενειακών και κοινωνικών πιέσεων και συγκρούσεων. Οι κοινωνικοί παράγοντες (η υπεραφθονία τροφίμων στις ανεπτυγμένες χώρες, μαζί με την έμφαση που δίνει η κοινωνία στο να είναι αδύνατος κανείς, ώστε να είναι επιθυμητός και όμορφος) παίζουν μάλλον σημαντικό ρόλο.
Οικογενειακά προβλήματα μπορεί, επίσης, να συνεισφέρουν στην ανάπτυξη της διαταραχής. Οικογένειες ατόμων με Νευρική Ανορεξία αναφέρονται συνήθως ως υπερπροστατευτικές, αυστηρές, χωρίς ικανότητες επίλυσης προβλημάτων και με έλλειψη εμπιστοσύνης στο πάσχον άτομο. Ως αποτέλεσμα τα παιδιά μεγαλώνουν εξαρτημένα, αναποφάσιστα, υπερβολικά στηριζόμενα στην έγκριση των άλλων με χαμηλή αυτοπεποίθηση.
Ειδικοί της συμπεριφοράς επισημαίνουν, ότι η Ψυχογενής Ανορεξία επιδεινώνεται από την υπερβολική σημασία που της δίνουν οι τρίτοι. Το άτομο γίνεται το επίκεντρο της προσοχής και μπορεί να εκμεταλλεύεται τους γύρω του με την συμπεριφορά του. Τα άτομα που εμφανίζουν Νευρική Ανορεξία έχουν συνήθως ιστορικό διαίτων και μπορεί οι συχνές περίοδοι περιορισμού του φαγητού, να προκάλεσαν σε αυτούς την απώλεια της ικανότητας ελέγχου της πρόσληψης τροφής.
Τέλος, έρευνες αναφέρουν πως σημαντικό ρόλο στην αιτιολογία της Νευρικής Ανορεξίας μπορεί να παίξουν τόσο ο φόβος για την έναρξη της εφηβείας ή την ενεργοποίηση της σεξουαλικότητας, όσο και μία πιθανή γενετική σύνδεση ή μεταβολικά και βιοχημικά προβλήματα ή ανωμαλίες.
Η τυπική εικόνα μιας ανορεκτικής είναι:
· Εξαιρετικά χαμηλό βάρος
· Μαλλιά θαμπά και εύθραυστα
· Ξηρό, άχρωμο και σε απολέπιση δέρμα
· Λευκά στίγματα στα νύχια και στα δόντια
· Οιδήματα
· Έντονο χνούδι στο πρόσωπο
· Καθυστερημένη ψυχοσεξουαλική ανάπτυξη ή αναστολή της σεξουαλικής δραστηριότητας
Οι ανορεκτικοί συνήθως προσπαθούν να κρύψουν το εξαιρετικά χαμηλό βάρος τους με κατάλληλα ρούχα, π.χ. με φαρδιές φόρμες ή φορώντας πολλά ρούχα το ένα πάνω στο άλλο, ενώ, σταδιακά διακόπτουν τις κοινωνικές σχέσεις και τις σχέσεις με τους φίλους τους και διαρκώς ασχολούνται με τη δίαιτα και την άσκηση.
Στους ανορεκτικούς η όρεξη σπάνια χάνεται, ενώ όπως σε όλα τα άτομα που στερούνται την τροφή, η σκέψη της είναι έμμονη. Πολλές φορές αποτελεί σημείο αντιπαράθεσης με το διαιτολόγο ή άλλους θεραπευτές. Τελετουργική προετοιμασία γευμάτων για τους άλλους, αποφυγή ορισμένων τροφίμων, απόκρυψη, θρυμματισμός, συσσώρευση τροφής κατά την διάρκεια ενός γεύματος, αργή μάσηση εκ προθέσεως,συνθέτουν μέρος της διατροφικής τους συμπεριφοράς.
Σύμφωνα με μελέτες, 1 στις 800 γυναίκες στον γενικό πληθυσμό παρουσιάζει Νευρική Ανορεξία και 1 στις 100 γυναίκες ηλικίας 12-18 ετών. Τα ποσοστά θνητότητας κυμαίνονται από 5-20% και ο θάνατος συνήθως οφείλεται σε λοιμώξεις και ηλεκτρολυτικές διαταραχές. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η πολύ γρήγορη και υπερβολική επανασίτιση μπορεί να προκαλέσει επίσης θάνατο.
“Η Νευρική Ανορεξία είναι μία διαταραχή που χαρακτηρίζεται από εσκεμμένη απώλεια βάρους, συνήθως εκούσια λιμοκτονία, αλλά επίσης, και από πρόκληση εμέτου με χρήση καθαρκτικών ή διουρητικών και υπερβολική εξάσκηση.” Στο ανορεκτικό άτομο υπάρχει ένας εσωτερικός φόβος να μην παχύνει και μία υπερβολική και καταπιεσμένη επιθυμία για χάσιμο βάρους.
Στις μέρες μας διακρίνονται δύο τύποι νευρικής ανορεξίας. Ο «Περιοριστικός Τύπος», δηλώνει άτομα που χάνουν βάρος αρχικώς, αντικαθιστώντας τα πρόχειρα διατροφικά συμπληρώματα με δίαιτα, νηστεία και / ή υπερβολική εξάσκηση. Η «Πολυφαγία / Καθαρκτικός Τύπος»,περιγράφει αυτούς που συνήθως τρωνε πολύ (καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες φαγητού σε μικρά χρονικά διαστήματα) και καθαρίζουν το σώμα τους προκαλώντας οι ίδιοι στον εαυτό τους έμετο, υπερβολική εξάσκηση, νηστεία, κακοποίηση από διουρητικά, καθαρκτικά ή κλύσματα ή οποιοδήποτε συνδυασμό από αυτούς τους παράγοντες.
Οι αιτίες αυτής της διαταραχής της διατροφής δεν είναι πλήρως κατανοητές. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων αναπτύσσονται ως αποτέλεσμα ψυχολογικών, οικογενειακών και κοινωνικών πιέσεων και συγκρούσεων. Οι κοινωνικοί παράγοντες (η υπεραφθονία τροφίμων στις ανεπτυγμένες χώρες, μαζί με την έμφαση που δίνει η κοινωνία στο να είναι αδύνατος κανείς, ώστε να είναι επιθυμητός και όμορφος) παίζουν μάλλον σημαντικό ρόλο.
Οικογενειακά προβλήματα μπορεί, επίσης, να συνεισφέρουν στην ανάπτυξη της διαταραχής. Οικογένειες ατόμων με Νευρική Ανορεξία αναφέρονται συνήθως ως υπερπροστατευτικές, αυστηρές, χωρίς ικανότητες επίλυσης προβλημάτων και με έλλειψη εμπιστοσύνης στο πάσχον άτομο. Ως αποτέλεσμα τα παιδιά μεγαλώνουν εξαρτημένα, αναποφάσιστα, υπερβολικά στηριζόμενα στην έγκριση των άλλων με χαμηλή αυτοπεποίθηση.
Ειδικοί της συμπεριφοράς επισημαίνουν, ότι η Ψυχογενής Ανορεξία επιδεινώνεται από την υπερβολική σημασία που της δίνουν οι τρίτοι. Το άτομο γίνεται το επίκεντρο της προσοχής και μπορεί να εκμεταλλεύεται τους γύρω του με την συμπεριφορά του. Τα άτομα που εμφανίζουν Νευρική Ανορεξία έχουν συνήθως ιστορικό διαίτων και μπορεί οι συχνές περίοδοι περιορισμού του φαγητού, να προκάλεσαν σε αυτούς την απώλεια της ικανότητας ελέγχου της πρόσληψης τροφής.
Τέλος, έρευνες αναφέρουν πως σημαντικό ρόλο στην αιτιολογία της Νευρικής Ανορεξίας μπορεί να παίξουν τόσο ο φόβος για την έναρξη της εφηβείας ή την ενεργοποίηση της σεξουαλικότητας, όσο και μία πιθανή γενετική σύνδεση ή μεταβολικά και βιοχημικά προβλήματα ή ανωμαλίες.
Η τυπική εικόνα μιας ανορεκτικής είναι:
· Εξαιρετικά χαμηλό βάρος
· Μαλλιά θαμπά και εύθραυστα
· Ξηρό, άχρωμο και σε απολέπιση δέρμα
· Λευκά στίγματα στα νύχια και στα δόντια
· Οιδήματα
· Έντονο χνούδι στο πρόσωπο
· Καθυστερημένη ψυχοσεξουαλική ανάπτυξη ή αναστολή της σεξουαλικής δραστηριότητας
Οι ανορεκτικοί συνήθως προσπαθούν να κρύψουν το εξαιρετικά χαμηλό βάρος τους με κατάλληλα ρούχα, π.χ. με φαρδιές φόρμες ή φορώντας πολλά ρούχα το ένα πάνω στο άλλο, ενώ, σταδιακά διακόπτουν τις κοινωνικές σχέσεις και τις σχέσεις με τους φίλους τους και διαρκώς ασχολούνται με τη δίαιτα και την άσκηση.
Στους ανορεκτικούς η όρεξη σπάνια χάνεται, ενώ όπως σε όλα τα άτομα που στερούνται την τροφή, η σκέψη της είναι έμμονη. Πολλές φορές αποτελεί σημείο αντιπαράθεσης με το διαιτολόγο ή άλλους θεραπευτές. Τελετουργική προετοιμασία γευμάτων για τους άλλους, αποφυγή ορισμένων τροφίμων, απόκρυψη, θρυμματισμός, συσσώρευση τροφής κατά την διάρκεια ενός γεύματος, αργή μάσηση εκ προθέσεως,συνθέτουν μέρος της διατροφικής τους συμπεριφοράς.