Οι πρώτες επιστημονικές παρατηρήσεις για τις επιπτώσεις του καπνίσματος ήρθαν από την Αγγλία τη δεκαετία του ’50. Μόλις το 1989 όμως, ψηφίστηκε η οδηγία 89622 περί προσέγγισης των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών-μελών της Ε.Ε. σχετικά με τη σήμανση προϊόντων του καπνού. Αποφασίστηκε αρχικά να απαγορευτεί από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, ραδιόφωνο, τηλεόραση η διαφήμιση του καπνού και των προϊόντων του. Η Ελλάδα είναι από τις πρώτες χώρες που συμμορφώνεται και πειθαρχεί. Αποφασίζεται ακόμα με την οδηγία αυτή να υπάρχει σήμανση επάνω στο πακέτο που λέει «Το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά την υγεία». Από τότε τα μηνύματα αλλάζουν: «Το τσιγάρο σκοτώνει», «Το τσιγάρο προκαλεί καρκίνο», «Το τσιγάρο είναι επιβλαβές». Είναι πλέον γνωστό ότι εξαιτίας του καπνίσματος πεθαίνουν κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο 2.500.000 άνθρωποι. Στην Ευρώπη 500.000 και στην Ελλάδα 15.000 χιλιάδες. Από τους θανάτους εξαιτίας του καπνίσματος, οι 3 στους 10 οφείλονται σε καρδιοαγγειακά νοσήματα και στον καρκίνο, γεγονός σημαντικό που όμως αγνοούν πολλοί!
Η βλάβη προκαλείται από τη νικοτίνη και το μονοξείδιο του άνθρακα κυρίως, τα οποία μπαίνουν στον οργανισμό με την εισπνοή. Η νικοτίνη απορροφάται από το δέρμα και τους βλεννογόνους. Η επιφάνεια εισόδου στον οργανισμό, διά των κυψελίδων των πνευμόνων, υπολογίζεται σε 70 τετραγωνικά μέτρα. Η είσοδος γίνεται ταχύτατα.
Δεν υπάρχει καμία διαφορά στις επιδράσεις στο καρδιοαγγειακό σύστημα εάν το κάπνισμα γίνεται με πούρο, πίπα, τσιγάρο με ή χωρίς φίλτρο. Είτε στο ύπαιθρο καπνίζει κανείς είτε στην πόλη, είτε στο βουνό, οι βλάβες είναι οι ίδιες!
Τι κάνει η νικοτίνη:
- Επιταχύνει την καρδιακή λειτουργία, μάλιστα την επαυξάνει.
- Συσπά τις αρτηρίες, στεφανιαίες και πεεριφερικές.
- Αυξάνει την αρτηριακή πίεση.
- Αυξάνει τη συγκολλητικότητα των αιμοπεταλίων και επομένως την πιθανότητα απόφραξης των αγγείων.
- Αυξάνει τα ελεύθερα λιπαρά οξέα και τις λιποπρωτεΐνες στο αίμα.
Από την πλευρά του το μονοξείδιο του άνθρακα δεσμεύει την αιμοσφαιρίνη σε ανθρακυλαιμοφαιρίνη, η οποία μπορεί να φτάσει στο αίμα μέχρι και τα 10%-15%. Η ένωση αυτή είναι διακόσιες φορές ισχυρότερη από την ένωση του οξυγόνου με την αιμοσφαιρίνη και έχει ως αποτέλεσμα την παρεμπόδιση της μεταφοράς οξυγόνου στους ιστούς, δημιουργώντας κάτι σαν εσωτερική ασφυξία. Με την κακή οξυγόνωση του ενδοθηλίου των αρτηριών (θα λέγαμε της φόδρας των αγγείων) διευκολύνεται η δίοδος των αθηροσκληρωτικών συστατικών από το αίμα στο τοίχωμα των αρτηριών, με αποτέλεσμα τη στένωση μέχρι και την απόφραξή τους. Νικοτίνη και μονοξείδιο του άνθρακα επηρεάζουν ποσοτικά και ποιοτικά το προσφερόμενο αίμα στους ιστούς, με αποτέλεσμα την κακή οξυγόνωση και έλλειψη θρεπτικών και άλλων συστατικών στο σύνολο του οργανισμού.
Ετσι λοιπόν υποφέρουμε από στηθάγχη, εμφράγματα, αρρυθμίες (συχνότερη η βουβή ισχαιμία του μυοκαρδίου λόγω μειωμένης ευαισθησίας στον πόνο, όπως δηλαδή συμβαίνει στους πάσχοντες από σακχαρώδη διαβήτη). Παρουσιάζονται ποικίλες ανωμαλίες στο ηλεκτροκαρδιογράφημα, περιφερικές αγγειακές διαταραχές και βλάβες (το 90% των αποφρακτικών αρτηριοπαθειών). Ανευρύσματα αορτής, συχνότερα της κοιλιακής. Εγκεφαλικά επεισόδια από σύσπαση, απόφραξη ή αιμορραγία από ρήξη αγγείου. Παρατηρείται ακόμα συντόμευση του «χρόνου επιβίωσης» των φλεβικών μοσχευμάτων των εγχειρήσεων παρακάμψεως, των γνωστών By-Pass. Ταχύτερη απόφραξη των αρτηριοφλεβικών αναστομώσεων που γίνονται για τη «νεφρική κάθαρση» των νεφροπαθών. Και τέλος, αυξημένη θνησιμότητα από έμφραγμα του μυοκαρδίου και ανευρύσματα κοιλιακής αορτής.
ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΕΞΑΡΤΗΣΗ ΑΝΑΛΟΓΗ ΤΗΣ ΚΟΚΑΪΝΗΣ
«Ιδιαίτερα η νικοτίνη αποτελεί μία από τις πιο ισχυρές έξεις, στον ίδιο βαθμό όπως και η κοκαΐνη. Απαξ και ένα άτομο δημιουργήσει τέτοια έξη, στα μάτια των γιατρών θεωρείται ασθενής και χρειάζεται βοήθεια» λέει ο κ. Αγγελος Χάλαρης, καθηγητής Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου Λογιόλα στο Σικάγο των ΗΠΑ. Ο λόγος είναι ότι όταν καπνίζουμε, η νικοτίνη από το τσιγάρο μεταφέρεται κατευθείαν στον εγκέφαλο και συγκεκριμένα στους υποδοχείς της νικοτίνης. Αμέσως μετά προσεγγίζει ένα άλλο σημείο του εγκεφάλου, όπου απελευθερώνει μια χημική ουσία που βελτιώνει τη διάθεση. Η ουσία αυτή είναι η ντοπαμίνη. Αυτή με τη σειρά της δημιουργεί ένα αίσθημα ικανοποίησης και πνευματικής ευεξίας. Αυξάνεται η συγκέντρωση που έχει το άτομο, μειώνεται η ένταση, μειώνεται το άγχος, αν θέλετε, και το κέφι φτιάχνει!
ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΣΦΑΛΗΣ ΔΟΣΗ
Είναι κοινό μυστικό πια ότι το κάπνισμα και τα καρδιαγγειακά πάνε χέρι-χέρι. Ποιος θα περίμενε όμως, ότι αρκούν ένα με τέσσερα τσιγάρα την ημέρα για να τριπλασιαστεί ο κίνδυνος που διατρέχει κάποιος να πεθάνει από καρδιοπάθειες; Και όμως, σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε εκτενής και πολύχρονη μελέτη Νορβηγών επιστημόνων η οποία δημοσιεύθηκε στο «Tobacco Control».
Οι Νορβηγοί επιστήμονες παρακολούθησαν 43.000 άνδρες και γυναίκες από τα μέσα της δεκαετίας του ’70 έως το 2002, καταγράφοντας την πορεία της υγείας τους και τις συνήθειές τους.
H στατιστική ανάλυση των δεδομένων που συνελέγησαν όχι μόνον επιβεβαίωσε παλαιότερες μελέτες σύμφωνα με τις οποίες το κάπνισμα συνδέεται άμεσα με τα εγκεφαλικά, τα εμφράγματα και διάφορους τύπους καρκίνου (θυμίζουμε ότι περισσότεροι από το 90% των καρκίνων του πνεύμονα αποδίδονται στο κάπνισμα), αλλά κατέδειξε και κάτι νέο: ότι δεν υπάρχει ασφαλής δόση καπνίσματος. Με άλλα λόγια, ακόμη και όσοι δεν καπνίζουν πολλά τσιγάρα την ημέρα και θεωρούν ότι δεν κινδυνεύουν με τα τρία-τέσσερα τσιγάρα που καπνίζουν, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακά σε σχέση με τους μη καπνιστές. H επιλογή είναι δική σας...
Η βλάβη προκαλείται από τη νικοτίνη και το μονοξείδιο του άνθρακα κυρίως, τα οποία μπαίνουν στον οργανισμό με την εισπνοή. Η νικοτίνη απορροφάται από το δέρμα και τους βλεννογόνους. Η επιφάνεια εισόδου στον οργανισμό, διά των κυψελίδων των πνευμόνων, υπολογίζεται σε 70 τετραγωνικά μέτρα. Η είσοδος γίνεται ταχύτατα.
Δεν υπάρχει καμία διαφορά στις επιδράσεις στο καρδιοαγγειακό σύστημα εάν το κάπνισμα γίνεται με πούρο, πίπα, τσιγάρο με ή χωρίς φίλτρο. Είτε στο ύπαιθρο καπνίζει κανείς είτε στην πόλη, είτε στο βουνό, οι βλάβες είναι οι ίδιες!
Τι κάνει η νικοτίνη:
- Επιταχύνει την καρδιακή λειτουργία, μάλιστα την επαυξάνει.
- Συσπά τις αρτηρίες, στεφανιαίες και πεεριφερικές.
- Αυξάνει την αρτηριακή πίεση.
- Αυξάνει τη συγκολλητικότητα των αιμοπεταλίων και επομένως την πιθανότητα απόφραξης των αγγείων.
- Αυξάνει τα ελεύθερα λιπαρά οξέα και τις λιποπρωτεΐνες στο αίμα.
Από την πλευρά του το μονοξείδιο του άνθρακα δεσμεύει την αιμοσφαιρίνη σε ανθρακυλαιμοφαιρίνη, η οποία μπορεί να φτάσει στο αίμα μέχρι και τα 10%-15%. Η ένωση αυτή είναι διακόσιες φορές ισχυρότερη από την ένωση του οξυγόνου με την αιμοσφαιρίνη και έχει ως αποτέλεσμα την παρεμπόδιση της μεταφοράς οξυγόνου στους ιστούς, δημιουργώντας κάτι σαν εσωτερική ασφυξία. Με την κακή οξυγόνωση του ενδοθηλίου των αρτηριών (θα λέγαμε της φόδρας των αγγείων) διευκολύνεται η δίοδος των αθηροσκληρωτικών συστατικών από το αίμα στο τοίχωμα των αρτηριών, με αποτέλεσμα τη στένωση μέχρι και την απόφραξή τους. Νικοτίνη και μονοξείδιο του άνθρακα επηρεάζουν ποσοτικά και ποιοτικά το προσφερόμενο αίμα στους ιστούς, με αποτέλεσμα την κακή οξυγόνωση και έλλειψη θρεπτικών και άλλων συστατικών στο σύνολο του οργανισμού.
Ετσι λοιπόν υποφέρουμε από στηθάγχη, εμφράγματα, αρρυθμίες (συχνότερη η βουβή ισχαιμία του μυοκαρδίου λόγω μειωμένης ευαισθησίας στον πόνο, όπως δηλαδή συμβαίνει στους πάσχοντες από σακχαρώδη διαβήτη). Παρουσιάζονται ποικίλες ανωμαλίες στο ηλεκτροκαρδιογράφημα, περιφερικές αγγειακές διαταραχές και βλάβες (το 90% των αποφρακτικών αρτηριοπαθειών). Ανευρύσματα αορτής, συχνότερα της κοιλιακής. Εγκεφαλικά επεισόδια από σύσπαση, απόφραξη ή αιμορραγία από ρήξη αγγείου. Παρατηρείται ακόμα συντόμευση του «χρόνου επιβίωσης» των φλεβικών μοσχευμάτων των εγχειρήσεων παρακάμψεως, των γνωστών By-Pass. Ταχύτερη απόφραξη των αρτηριοφλεβικών αναστομώσεων που γίνονται για τη «νεφρική κάθαρση» των νεφροπαθών. Και τέλος, αυξημένη θνησιμότητα από έμφραγμα του μυοκαρδίου και ανευρύσματα κοιλιακής αορτής.
ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΕΞΑΡΤΗΣΗ ΑΝΑΛΟΓΗ ΤΗΣ ΚΟΚΑΪΝΗΣ
«Ιδιαίτερα η νικοτίνη αποτελεί μία από τις πιο ισχυρές έξεις, στον ίδιο βαθμό όπως και η κοκαΐνη. Απαξ και ένα άτομο δημιουργήσει τέτοια έξη, στα μάτια των γιατρών θεωρείται ασθενής και χρειάζεται βοήθεια» λέει ο κ. Αγγελος Χάλαρης, καθηγητής Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου Λογιόλα στο Σικάγο των ΗΠΑ. Ο λόγος είναι ότι όταν καπνίζουμε, η νικοτίνη από το τσιγάρο μεταφέρεται κατευθείαν στον εγκέφαλο και συγκεκριμένα στους υποδοχείς της νικοτίνης. Αμέσως μετά προσεγγίζει ένα άλλο σημείο του εγκεφάλου, όπου απελευθερώνει μια χημική ουσία που βελτιώνει τη διάθεση. Η ουσία αυτή είναι η ντοπαμίνη. Αυτή με τη σειρά της δημιουργεί ένα αίσθημα ικανοποίησης και πνευματικής ευεξίας. Αυξάνεται η συγκέντρωση που έχει το άτομο, μειώνεται η ένταση, μειώνεται το άγχος, αν θέλετε, και το κέφι φτιάχνει!
ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΣΦΑΛΗΣ ΔΟΣΗ
Είναι κοινό μυστικό πια ότι το κάπνισμα και τα καρδιαγγειακά πάνε χέρι-χέρι. Ποιος θα περίμενε όμως, ότι αρκούν ένα με τέσσερα τσιγάρα την ημέρα για να τριπλασιαστεί ο κίνδυνος που διατρέχει κάποιος να πεθάνει από καρδιοπάθειες; Και όμως, σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε εκτενής και πολύχρονη μελέτη Νορβηγών επιστημόνων η οποία δημοσιεύθηκε στο «Tobacco Control».
Οι Νορβηγοί επιστήμονες παρακολούθησαν 43.000 άνδρες και γυναίκες από τα μέσα της δεκαετίας του ’70 έως το 2002, καταγράφοντας την πορεία της υγείας τους και τις συνήθειές τους.
H στατιστική ανάλυση των δεδομένων που συνελέγησαν όχι μόνον επιβεβαίωσε παλαιότερες μελέτες σύμφωνα με τις οποίες το κάπνισμα συνδέεται άμεσα με τα εγκεφαλικά, τα εμφράγματα και διάφορους τύπους καρκίνου (θυμίζουμε ότι περισσότεροι από το 90% των καρκίνων του πνεύμονα αποδίδονται στο κάπνισμα), αλλά κατέδειξε και κάτι νέο: ότι δεν υπάρχει ασφαλής δόση καπνίσματος. Με άλλα λόγια, ακόμη και όσοι δεν καπνίζουν πολλά τσιγάρα την ημέρα και θεωρούν ότι δεν κινδυνεύουν με τα τρία-τέσσερα τσιγάρα που καπνίζουν, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακά σε σχέση με τους μη καπνιστές. H επιλογή είναι δική σας...
